VI PHẠM HỢP ĐỒNG BẢO HIỂM: QUYỀN LỢI & HƯỚNG XỬ LÝ KHI BỊ CÔNG TY BẢO HIỂM TỪ CHỐI BỒI THƯỜNG
Vi phạm hợp đồng bảo hiểm là một vấn đề pháp lý phức tạp nhưng lại xảy ra khá phổ biến trong thực tế. Nhiều trường hợp người tham gia bảo hiểm bị từ chối bồi thường dù đã đóng phí đầy đủ và sự kiện bảo hiểm xảy ra đúng quy định. Vậy khi nào được xem là công ty bảo hiểm vi phạm hợp đồng? Người bị thiệt hại cần làm gì để bảo vệ quyền lợi của mình?
Trong bài viết này, Luật Pháp An sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm vi phạm hợp đồng bảo hiểm, các trường hợp phổ biến, cơ sở pháp lý liên quan và hướng dẫn cách yêu cầu bồi thường thiệt hại một cách hiệu quả, bảo vệ tối đa quyền lợi chính đáng của bạn
1. Vi phạm hợp đồng bảo hiểm là gì?
Vi phạm hợp đồng bảo hiểm xảy ra khi một bên trong hợp đồng (thường là doanh nghiệp bảo hiểm) không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đã cam kết, đặc biệt là nghĩa vụ bồi thường hoặc hỗ trợ tài chính cho người được bảo hiểm khi xảy ra sự kiện bảo hiểm.
Trường hợp phổ biến nhất là doanh nghiệp bảo hiểm từ chối chi trả bồi thường, chậm trễ xử lý hồ sơ hoặc tự ý giải thích lại điều khoản hợp đồng gây bất lợi cho người được bảo hiểm.
Trong các tình huống này, bên bị ảnh hưởng có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại, bao gồm cả thiệt hại vật chất và tinh thần.
2 .Các tình huống vi phạm hợp đồng bảo hiểm thường gặp
Doanh nghiệp bảo hiểm có thể bị xem là vi phạm hợp đồng trong các tình huống điển hình sau:
| STT | Tình huống vi phạm | Mô tả chi tiết |
| 1 | Từ chối chi trả khi Sự kiện Bảo hiểm xảy ra | Công ty bảo hiểm từ chối bồi thường hoặc không thực hiện nghĩa vụ chi trả dù sự kiện bảo hiểm đã xảy ra hợp pháp (Ví dụ: Bảo hiểm tai nạn, bảo hiểm tài sản). Lý do thường gặp là công ty bảo hiểm cho rằng điều kiện bảo hiểm không được đáp ứng hoặc không đồng ý với mức độ thiệt hại |
| 2 | Vi phạm điều khoản Hợp đồng | Công ty bảo hiểm không tuân thủ các quy định về thời gian, thủ tục đã ghi rõ trong hợp đồng (Ví dụ: Hợp đồng quy định phải bồi thường trong 15 ngày, nhưng công ty trì hoãn hoặc từ chối bồi thường mà không có lý do chính đáng) |
| 3 | Lỗi trong quá trình xử lý yêu cầu | Công ty bảo hiểm xử lý yêu cầu bồi thường không đúng quy trình, không tuân thủ quy định về thời gian, thủ tục, dẫn đến việc người yêu cầu bồi thường bị thiệt hại thêm |
| 4 | Từ chối bồi thường vô căn cứ | Công ty bảo hiểm từ chối bồi thường mà không có lý do chính đáng hoặc lý do đưa ra không được quy định trong hợp đồng bảo hiểm, gây thiệt hại tài chính nghiêm trọng cho người được bảo hiểm |
3.Hậu quả pháp lý khi doanh nghiệp bảo hiểm vi phạm hợp đồng
Khi doanh nghiệp bảo hiểm vi phạm hợp đồng, hậu quả không chỉ là việc mất lòng tin mà còn kéo theo các hệ quả pháp lý nghiêm trọng:
3.1. Trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng
Theo quy định tại Bộ luật Dân sự 2015, người bị thiệt hại có quyền yêu cầu bồi thường các tổn thất do hành vi vi phạm gây ra, bao gồm:
Thiệt hại vật chất: Chi phí sửa chữa, chữa trị, khắc phục hậu quả của sự kiện bảo hiểm.
Thiệt hại tinh thần: Nếu hành vi vi phạm gây ra căng thẳng, tổn thương tâm lý nghiêm trọng.
Thiệt hại về danh tiếng: Trường hợp công ty, tổ chức bị ảnh hưởng uy tín do bị từ chối bồi thường trái luật.
Chi phí pháp lý: Gồm chi phí thuê luật sư, án phí, lệ phí tòa án để giải quyết tranh chấp.
3.2. Bị xử phạt theo Luật Kinh doanh bảo hiểm
Doanh nghiệp bảo hiểm có thể bị:
Xử phạt hành chính nếu cố tình vi phạm hợp đồng bảo hiểm.
Tạm dừng hoặc thu hồi giấy phép nếu vi phạm ở mức độ nghiêm trọng hoặc lặp lại.
Bị đưa vào “danh sách đen” của các cơ quan giám sát tài chính.
4. Cơ sở pháp lý xử lý tranh chấp bảo hiểm
Một số văn bản quan trọng quy định quyền và nghĩa vụ các bên trong hợp đồng bảo hiểm gồm:
-
Bộ luật Dân sự 2015: quy định về hợp đồng, bồi thường thiệt hại và trách nhiệm dân sự.
-
Luật Kinh doanh bảo hiểm 2000 (sửa đổi, bổ sung 2022): quy định chi tiết nghĩa vụ bồi thường, xử lý khiếu nại.
-
Nghị định 98/2013/NĐ-CP và văn bản hướng dẫn liên quan: quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo hiểm.
-
Hợp đồng bảo hiểm: văn bản pháp lý ràng buộc có giá trị như luật giữa các bên.
5. Quy trình xử lý khi bị công ty bảo hiểm vi phạm hoặc từ chối bồi thường
Để bảo vệ quyền lợi của mình, người tham gia bảo hiểm nên thực hiện đúng quy trình khiếu nại và khởi kiện như sau:
Bước 1: Gửi yêu cầu bồi thường hợp lệ
Chuẩn bị hồ sơ gồm: hợp đồng bảo hiểm, chứng từ thiệt hại, giấy tờ xác minh sự kiện bảo hiểm.
Gửi văn bản yêu cầu bồi thường chính thức đến công ty bảo hiểm, yêu cầu phản hồi bằng văn bản trong thời hạn quy định.
Bước 2: Đàm phán hoặc khiếu nại nội bộ
Nếu bị từ chối bồi thường, bạn có quyền gửi đơn khiếu nại nội bộ đến cấp quản lý hoặc phòng pháp chế của doanh nghiệp bảo hiểm.
Đây là bước bắt buộc trước khi đưa vụ việc ra cơ quan nhà nước.
Bước 3: Khiếu nại lên cơ quan quản lý nhà nước
Trường hợp không đạt được thỏa thuận, gửi đơn đến Cục Quản lý và Giám sát bảo hiểm – Bộ Tài chính để được xem xét và hỗ trợ giải quyết.
Bước 4: Khởi kiện ra Tòa án nhân dân
Nếu các biện pháp hành chính không hiệu quả, bạn có thể khởi kiện công ty bảo hiểm.
Tòa án sẽ căn cứ hợp đồng, bằng chứng và quy định pháp luật để đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho bên bị thiệt hại.
6. Lời khuyên từ chuyên gia pháp lý
Để tránh rủi ro khi tham gia bảo hiểm và hạn chế tranh chấp, Luật Pháp An khuyến nghị:
-
Đọc kỹ hợp đồng trước khi ký, đặc biệt là các điều khoản loại trừ trách nhiệm.
-
Lưu trữ hồ sơ, chứng từ giao dịch (email, tin nhắn, biên lai…) làm bằng chứng khi có tranh chấp.
-
Tìm kiếm hỗ trợ pháp lý sớm khi công ty bảo hiểm có dấu hiệu vi phạm, từ chối bồi thường hoặc gây khó khăn.
-
Không tự thương lượng khi thiếu kinh nghiệm pháp lý – việc này có thể khiến bạn mất quyền lợi chính đáng.
KẾT LUẬN
Việc hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ trong hợp đồng, cũng như nắm vững các quy trình pháp lý khi xảy ra tranh chấp là điều cần thiết để người tham gia bảo hiểm bảo vệ bản thân.
Nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc giải quyết tranh chấp bảo hiểm, hãy liên hệ ngay với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm của Luật Pháp An. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ pháp lý trọn gói, hỗ trợ tư vấn và đại diện giải quyết tranh chấp hiệu quả, giúp bạn đòi lại công bằng trong mọi tình huống.
| CÔNG TY LUẬT TNHH MTV PHÁP AN
📌: 1/9 Mậu Thân, P .Ninh Kiều, TP Cần Thơ 📞 : 02923 734 995 📧 : luatphapan@gmail.com 🌐 : luatphapan.com Zalo :0839 678 006 |
